Anal Fissür (Makat Çatlağı) Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Konu Başlıkları
Anal fissür, anüsün sonundaki rektumun alt duvarındaki deride, dışkılama sırasında ağrıya neden olan bir yırtılmadır. Anal fissür oldukça yaygındır, ancak daha ciddi hastalıklara yol açmazlar. Çoğu durumda, anal fissür hastanede kalmaya gerek kalmadan evde tedavi edilebilir ve daha ciddi vakalarda birkaç gün veya bir hafta içinde tam iyileşme sağlanır.
Altı hafta içinde iyileşmeyen bir anal fissür kronik bir hastalık olarak kabul edilir ve kronik bir anal fissürü tedavi etmek için bazı durumlarda ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. Ancak anal fissür ilaç alındıktan sonra bile iyileşmezse ameliyat gereklidir.
Anal fissür farklı yaşlarda farklı kişilerde özellikle gençlerde ve sağlıklı kişilerde de ortaya çıkmakta, kadın ve erkekte eşit oranlarda görülebilmekte ve anal fissür hemoroid ile aynı anda ortaya çıkabilmektedir.
Anal Fissür Belirtileri Nelerdir?
Anal fissür belirtileri:
- Şiddetli olabilen ağrı bazen birkaç saat sürer
- Kaşıntı
- Dışkılama sırasında yanma hissi
- Kanama
- Sarı akıntı
Anal Fissür Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?
Anal açıklıkta, özellikle anal kanalda bir yaranın bir sonucu olarak bir anal fissür oluşur.
Anal fissür nedenleri
Böyle bir çatlak aşağıdakilerden dolayı oluşabilir:
- Anüsün sıkılaşmasına ve genişlemesine yol açan büyük dışkıların atılması
- Kabızlık ve dışkılamak için zorlanma
- Sık ishal vakaları
- Dijital rektal muayene
Anal fissürlere neden olabilecek hastalıklar, örneğin:
- Enflamatuar barsak hastalığı
- Anal kanser
- Frengi
- Tüberküloz (TB)
- Bağışıklık sistemi hastalıkları
- Edinilmiş immün yetmezlik sendromu (AIDS)
Anal fissür riskini artıran faktörler
Anal fissür riskini artıran faktörler şunlardır:
- Kanlı ishale, karın ağrısına, yüksek vücut ısısına, kilo kaybına ve anal fissüre neden olan inflamatuar bir bağırsak hastalığı olan Crohn hastalığı
- Çocuklar anal fissürlere en duyarlı olanlardır
- Doğal doğum
- Anal seks yapmak
Anal Fissür Komplikasyonları Nelerdir?
Anal fissür komplikasyonları:
- İyileşmeyen yara
- Tekrarlayan anal fissür
- Kesi etrafındaki kasların uzaması
Anal Fissür Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın yaşadığı semptomlara göre ve fiziki muayene yoluyla pudendal fissürü teşhis edebilir ve muayene şunları içerir:
- Kalçaları nazikçe ayırarak anal fissüre bakmak
- Dijital rektal muayene
- Anal muayene
Doktor anal fissürü incelemek için eldivenli parmak veya anoskop ile anüs içine sokarak dijital rektal muayene yapar ancak anal fissürün çok şiddetli ağrıya neden olduğu durumlarda doktor genellikle anal fissür başlayana kadar rektumun dijital muayenesini yapmadan veya bir anoskop kullanmadan önce iyileşmesini beklemeyi tercih eder. İncelemenin hemen yapılması gereken durumlarda lokal anestezi altında da yapılabilir.
Anal fissür yerinin tanı için önemi
Anal fissürün tam yeri tanı sürecinde çok önemlidir, birden fazla anal fissür varsa veya anal fissür anüsün üstünde veya altında değil, yan tarafındaysa hastanın anal fissürlerden sorumlu başka bir hastalığı olduğuna dair bir gösterge olabilir.
Anal Fissür Nasıl Tedavi Edilir?
Anal fissürler aşağıdaki şekillerde tedavi edilir:
Anal fissür için birincil tedaviler
Anal fissürlerin ciddi olduğu durumlarda bile evde tedavi edilebilirler:
- Bir leğene ılık su koyun ve içerisine oturun. Bunu günde iki veya üç kez oturma pozisyonunda uygulayın.
- Lif açısından zengin yemekler yiyin.
- Kabızlığı önlemek için dışkı yumuşatıcı veya müshil kullanımı
- Bol su ve sıvı tüketin
Bazı insanlar evde bir veya iki gün tedavi gördükten sonra kendilerini daha iyi hissederler ve ağrının kaybolduğu durumlar vardır. Ancak çatlağın kendisi birkaç hafta sonraya kadar iyileşmez ve bazen anal fissürler tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşir.
Cerrahi müdahale
İlaçların semptomları tedavi etmede ve gidermede başarılı olamadığı durumlarda cerrahi tedaviye olasılığı araştırılmalıdır. Anal fissürü tedavi etmek için en yaygın cerrahi prosedür iç sfinkterotomidir. Bu prosedürde, doktor anal fissürlerin kasılmasına neden olan kasları gevşetmek için iç sfinkterotomiyi kısmen keser.
Anal Fissür Nasıl Önlenebilir?
Anal fissürler şu şekilde önlenebilir:
- Spor yapmak
- Daha fazla sıvı tüketin
- Lif bakımından zengin besinler tüketin
- Kabızlıktan kaçınmaya çalışın