Demir Eksikliği Nedir Nasıl Tedavi Edilir? 2023
Konu Başlıkları
Demir insan vücudu içerisinde üretimi olmayan haricen çeşitli takviyelerle alınması gereken bir mineraldir. Vücuda yeterli ölçüde demir minerali alınmaması halinde demir eksikliği denilen durum ortaya çıkmaya başlar. Bu eksiklik ise organların işleyişinde çeşitli sorunlara yol açarak hastalıklara davetiye çıkarır.
Demirin en etkili olduğu alan kandaki hemoglobindir. Kanın kırmızı renk görünmesini sağlayan hemoglobin maddesi demir ile birlikte üretilmektedir. Hemoglobin maddesi aynı zamanda kanın akciğerlere oksijen taşımasında da etkili olmaktadır. Demir mineralinin kanın kırmızı renk alması ve oksijenin başarılı bir şekilde ciğerlere iletilmesinde kilit rol üstlendiği görülmektedir.
Demir Eksikliği Anemisi Nedir?
Demir eksikliği ile demir eksikliği anemisi sık sık karıştırılan iki kavramdır. Demir eksikliği vücutta yeterli miktarda demirin bulunmamasını gösterir. Genellikle ufak çaplı takviyeler ile bu eksiklik giderilebilir. Demir eksikliği anemisi ise demir eksikliğinin ilerlemiş boyutudur. Kandaki demir eksikliğinin normalden çok fazla olması durumunda anemi yani kansızlık adı verilen yeni bir hastalık oluşmaktadır.
Bu durumun tedavisinde sadece besin takviyeleri almak yeterli olmayacağı için ilaç tedavisine başlanması gerekebilmektedir. Demir eksikliğinden nasıl ayrılır diyen kişilerin kendilerindeki belirtileri takip etmeleri gerekir. Sadece demir eksikliği olan kişilerde saç uçlarında kırıklar, tırnaklarda hemen kırılma gibi durumlar görülürken demir eksikliği anemisi olan kişilerde depresyon, aşırı yorgunluk gibi ağır belirtiler ortaya çıkacaktır.
Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Demirin vücutta azalmaya başladığı ilk zamanlarda demir eksikliği işaretleri pek fark edilmemektedir. Bu durumun ana nedeni ise vücudun bu eksikliği kapatmak istemesi ve aşırı duyarlılık geliştirmemesinden kaynaklanmaktadır. Ancak demir eksikliği ilerleyen zamanlarda hafif denebilecek belirtilerle kendini göstermektedir.
Demir Eksikliğinin Hafif Belirtileri
- Saç uçlarında ve tırnaklarda kolaylıkla kırılma
- Ağızın çevresinde çatlak görüntülerin oluşması
- Cildin kuruması ve pul pul görünmesi
- Dilde yanma hissi
- Ağız içerisinde tüketilen besinlere karşı hassasiyet oluşması
Demir Eksikliği Anemisi Durumlarında Görülen Belirtiler
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- Depresyon
- Uyku sorunları
- Her şeye karşı ilgisizlik
- Saçlarda dökülmelerin olması
- Cildin solgun görünmesi
- El ve ayaklarda uyuşma
- Normal havalarda dahi fazlaca üşüme hissi
- Baş ağrısı, baş dönmesi
- Konsantre olamama
- Dilin şişmesi
- Kulaklarda çınlama
- Belirli hareketlerden sonra nefes nefese kalma
Hangi Besinler Demir Eksikliğine İyi Gelir?
Ufak çaplı demir eksikliklerinde takviye besinlerle yaşanan eksiklikler giderilebilmektedir. Ancak anemi halini almış olan demir eksikliklerinde doktor tarafından reçete edilen ilaçlarla birlikte takviye besinlerde almak gerekir.
Demir Eksikliğine İyi Gelen Besinler
- Bal
- Kabak
- Lahana turşusu
- Biber
- Pekmez
- Fındık, fıstık
- Portakal, mandalina suları
- Karaciğer, kırmızı et, tavuk, balık
- Yeşil bütün sebzeler
- Baklagiller
- Bezelye
- Çilek
- Domates
- Kivi
Kahve, çay, soya ürünleri, kepekli tahıllar, yer fıstığı gibi besinler demir eksikliğine neden olacağından dolayı tüketilmemelidir.
Demir Eksikliğinde Hangi İlaç ve Bitkisel Ürünler Kullanılmalı?
Demir eksikliği yaşayan kişiler genellikle ‘’Demir eksikliğinde hangi ilaç ve bitkisel ürünler kullanılmalı?’’ türünde sorular sormaktadır. Bu tür eksikliklerde doktor tarafından yapılacak olan kan tahlilleri sonrasında demir serumu, demir şurubu, demir iğnesi ya da demir damlası gibi ilaçlar verilmektedir.
Takviye olarak ıspanak, kinoa, kakao gibi bitkisel kaynaklı ürünler tercih edilebilir. Kansızlığı önlemek adına bitkisel ürün seçiminde mutlaka doktora danışılmalı ve bu ürünler yerine kansızlığı önleyen besinlerden oluşan bir beslenme tablosu hazırlanmalıdır.